ΔΗΜΟΣ ΡΟΔΟΥ
Διεύθυνση Κοινωνικής Πολιτικής & Υγείας
Ρόδος, 22/05/2020
Δελτίο Τύπου
Ανοιχτή επιστολή κ. Γιώργου Τριάντου,
αντιδημάρχου Δημόσιας Υγείας και Κοινωνικής Πολιτικής
για το κοινωνικό ζήτημα των Ρομά Καρακόνερου
Στο πλαίσιο της έγκυρης και πλήρους ενημέρωσης του κοινωνικού συνόλου και θέλοντας να διατηρήσουμε ένα δίαυλο επικοινωνίας μαζί του, έχοντας πάντα τη σύμφωνη γνώμη και απόλυτη υποστήριξη του Δημάρχου Ρόδου κ. Αντώνη Β. Καμπουράκη εκθέτουμε το έργο που επιτελούμε αναφορικά με το θέμα των Ρομά, μέσω της Διεύθυνσης Κοινωνικής Πολιτικής και Υγείας του δήμου μας.
Αδιαμφισβήτητα, το θέμα των Ρομά απασχολεί την τοπική κοινωνία της Ρόδου τουλάχιστον τριάντα χρόνια. Τη τελευταία δεκαετία, μετά την εφαρμογή του Καλλικράτη και από τις δυο προηγούμενες δημοτικές αρχές, ξεκίνησαν προσπάθειες από το Δήμο Ρόδου για την αντιμετώπισή του, οι οποίες εντάθηκαν τελευταία, αφού αποτελεί επιταγή της Ευρωπαϊκής Ένωσης η δρομολόγηση και οριστική επίλυση της κοινωνικής τους ένταξη σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Ως Δήμος, αναλαμβάνοντας στο ακέραιο τις υποχρεώσεις μας:
- Εκπονήσαμε Επιχειρησιακό πρόγραμμα για την κοινωνική ένταξη των Ρομά στον οικισμό Καρακόνερο, καταγράφοντας όχι μόνο τα νοικοκυριά και τις ανάγκες τους, αλλά και ακολουθώντας ένα σχεδιασμό πολιτικών από κάτω προς τα πάνω.
- Ιδρύσαμε και λειτουργούμε Παράρτημα Ρομά, τα στελέχη του οποίου βρίσκονται καθημερινά σε επαφή μαζί τους παρέχοντας υπηρεσίες στους άξονες: Εκπαίδευση, Υγεία, Απασχόληση και Κοινωνική Μέριμνα.
Σημαντικό πρόβλημα της συγκεκριμένης ομάδας στο καταυλισμό Καρακόνερο είναι τόσο η έλλειψη αξιοπρεπών συνθηκών διαβίωσης, όσο και η κατάληψη χώρων που ανήκουν στο δημόσιο και σε ιδιώτες. Στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του Δήμου, αλλά και ακολουθώντας τις επιταγές της Ε.Ε και του κράτους (άρθρο 19 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ε.Ε, άρθρο 21 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ε.Ε, Οδηγία 2000/43/ΕΚ «Περί εφαρμογής της αρχής της ίσης μεταχείρισης προσώπων ασχέτως φυλετικής ή εθνοτικής καταγωγής», Νόμος 4443/2016) και κυρίως βασιζόμενοι στη διεθνή επιστημονική θεωρία και μεθοδολογία για την άρση των ανισοτήτων και του αποκλεισμού της ρόμικης κοινότητας τέθηκε ως πρώτη προτεραιότητα το στεγαστικό ζήτημα, το οποίο σχεδιάστηκε να αντιμετωπιστεί προς δυο κατευθύνσεις για την αποφυγή νέας συγκέντρωσης σε ένα χώρο:
1η Κατεύθυνση: Ένταξη των Ρομά σε μισθωμένες κατοικίες. Στο πλαίσιο αυτό κατατέθηκε και εγκρίθηκε πρόγραμμα στο ΕΠ Νότιο Αιγαίο 2014-2020 (υπ΄αριθμ.3398/30.09.2019 Απόφαση Ένταξης (ΑΔΑ:ΨΡΡΧ7ΛΞ-Σ6Ψ) της Πράξης με τίτλο «Βελτίωση Συνθηκών Στέγασης ΡΟΜΑ Δήμου Ρόδου»). Στο επόμενο διάστημα θα αναζητηθούν προς εκμίσθωση 17 κατοικίες.
2η Κατεύθυνση: Μεταστέγαση 22 νοικοκυριών δημοτών Ρομά σε προσωρινό οικισμό. Στο πλαίσιο αυτό, ακολουθώντας όλες τις νόμιμες διαδικασίες και αφού εκδόθηκαν οι είκοσι οχτώ διαφορετικές προεγκρίσεις και αξιολογήθηκε θετικά η έκταση της προσωρινής μετεγκατάστασης, τόσο από τους ειδικούς συμβούλους της Γενικής Γραμματείας όσο και από το Ε.Κ.Ε.Φ.Ε. Δημόκριτο, κατατέθηκε αίτηση χρηματοδότησης στο άρθρο 159 του Ν. 4483/2017 με το υπ΄αριθμ πρωτ. 14/10406/26-2-2019. Η αίτηση παρ΄όλες τις διαβεβαιώσεις για την αρτιότητα του φακέλου, κατόπιν επανειλημμένων οχλήσεων στη Γενική Γραμματεία Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Καταπολέμησης της Φτώχειας, δεν έχει μέχρι σήμερα εγκριθεί. Επισημαίνεται ότι πανελλαδικά κατατέθηκαν μόλις 4 προτάσεις, από τις οποίες, μέσα σε ένα τρίμηνο εγκρίθηκαν οι 3, ενώ η έγκριση για το Δήμο Ρόδου κωλυσιεργεί με διάφορες δικαιολογίες τους τελευταίους 16 μήνες (ενδεικτικά: ζητήθηκε, ενώ δεν αναφερόταν πουθενά, η συγκέντρωση επικυρωμένων υπεύθυνων δηλώσεων με τη σύμφωνη γνώμη για τη μεταστέγαση των Ρομά του Καρακόνερου. Αίτημα που ικανοποιήθηκε και σήμερα γνωρίζουμε ότι το 72% των νοικοκυριών Ρομά επιθυμεί τη μεταστέγασή του. Στη συνέχεια ζητήθηκε η επέκταση της μίσθωσης της προτεινόμενης έκτασης από την ΕΤΑΔ, αίτημα που πάλι ικανοποιήθηκε. Ως εκκρεμότητα παραμένει η σύσταση της Επιτροπής Προσωρινής Μετεγκατάστασης Ειδικών Κοινωνικών Ομάδων από την ίδια τη Γ.Γ, η οποία και θα δώσει τυπικά την έγκρισή της για να δρομολογηθεί η απαραίτητη ΚΥΑ, κάτι που δυστυχώς δεν έχει γίνει μέχρι σήμερα).
Ο Δήμος Ρόδου στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του έχει αναλάβει τις υποχρεώσεις που του αναλογούν, εργαζόμενος καθημερινά βάση των κατευθυντήριων γραμμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Εθνικής Στρατηγικής για την κοινωνική ένταξη των Ρομά. Ξεκίνησε χωρίς να υπάρχει προηγούμενο για τη συγκεκριμένη ομάδα, από το γενικό και το ασαφές και μέσα από έρευνα και μελέτη έφτασε στην εξειδίκευση των δράσεων, που αντικατοπτρίζουν τις πραγματικές ανάγκες. Όμως, ο Δήμος Ρόδου αποτελεί τον τελικό δικαιούχο και όχι τη διαχειριστική αρχή, η οποία έχει την ευθύνη της έγκρισης των προγραμμάτων και της κατανομής των χρηματοδοτήσεων. Επίσης, το φάσμα των αρμοδιοτήτων του σχετίζονται με την πρόληψη και την μέριμνα και όχι με την επιβολή του νόμου ή την καταστολή.
Αναγνωρίζοντας ότι:
- ζητούμενο είναι η πλήρης κοινωνική ένταξη των Ρομά και όχι απλά η μετατόπιση του προβλήματος σε διαφορετική γεωγραφική περιοχή
και ταυτόχρονα ότι:
- μαγικό ραβδί για άμεσες και γρήγορες λύσεις δεν υπάρχει. Απαιτείται σε ένα πολυμορφικό κοινωνικό φαινόμενο, όπως είναι η ένταξη των Ρομά, σωστή οργάνωση, συνεργασία και συνέργια όλων των εμπλεκόμενων φορέων και ευρεία ενημέρωση του κοινού σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα, αποφεύγοντας αυτοδίκαιες πράξεις
Ζητούμε τη συνεργασία και τη συνέργια των τοπικών φορέων και δυνάμεων, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων τους, χωρίς μετατόπιση ευθυνών, για να δοθούν οριστικές λύσεις στα προβλήματα του Καρακόνερου τόσο για τους κατοίκους όσο και για τους Ρομά. Λύσεις που θα προστατέψουν τη Δημόσια Υγεία, το Περιβάλλον, θα βελτιώσουν τις συνθήκες διαβίωσης των Ρομά, αλλά και των κατοίκων της περιοχής. Χρειάζεται να υπάρξει σχέδιο συνεκτικό, αλληλοσυμπληρούμενο, ενδεχομένως μακροχρόνιο, για να επιτύχουμε το στόχο, που δεν είναι άλλος από το κοινό καλό της κοινωνίας μας.
Θεωρούμε αρχικά ότι πρέπει να διεκδικήσουμε δυναμικά, ως τοπική κοινωνία, την ολοκλήρωση της διαδικασίας ένταξης της αίτησης χρηματοδότησης του άρθρου 159 του Ν. 4483/2017 με τη σύσταση της αρμόδιας επιτροπής του Υπουργείου Εργασίας και την απόφαση έκδοσης Κοινής Υπουργικής Απόφασης για την έγκριση χρηματοδότησης, η οποία εκκρεμεί από τον Φεβρουάριο του 2019, για να μπορούν να υπάρχουν εναλλακτικές λύσεις στο στεγαστικό θέμα των Ρομά. Στον προσωρινό οικισμό έχουμε μεριμνήσει τη συστέγαση υπηρεσιών του Δήμου, για την αποτροπή ενός νέου άβατου. Επίσης, ζητούμε την υποστήριξή σας στην προσπάθεια ανεύρεσης μισθωμένων κατοικιών σε όλο το νησί, για τη διασπορά των νοικοκυριών Ρομά και τον ευκολότερο κοινωνικό τους έλεγχο. Με την υλοποίηση του σχεδίου της στεγαστικής ένταξης των Ρομά, αποδεικνύεται ότι υπάρχει μέριμνα για τα στεγαστικά δικαιώματα της ευάλωτης ομάδας και χωρίς κυρώσεις από το διεθνές δίκαιο μπορούν να εφαρμοστούν τα πρωτόκολλα διοικητικής απομάκρυνσης και κατεδάφισης καθώς και οι δικαστικές αποφάσεις, αφού καταπατώνται εκτάσεις χαρακτηρισμένες ως λιμενικές και αρχαιολογικές. Οφείλουμε να εφαρμόσουμε ισόνομα τις επιταγές του νόμου, γιατί εάν δεν το πράξουμε, αιωρείται ότι συντεχνιακά, προσωπικά ή άλλα συμφέρονται είναι υπεράνω νόμων και διατάξεων και μάλιστα εις βάρος του κοινωνικού συνόλου, της υγείας και της ασφάλειας των πολιτών της Ρόδου.
Ευελπιστώντας ότι όπου υπάρχει τοπικό σχέδιο δράσης, μέσω συγκεκριμένου σχεδιασμού υπάρχουν και σημαντικά αποτελέσματα και ενδεχομένως συνολική ανατροπή του σκηνικού σε τοπικό επίπεδο και χωρίς να παρακάμπτεται ότι η επένδυση στον άνθρωπο έχει μακροχρόνια απόδοση και ποτέ δεν φαίνεται άμεσα, αλλά αποτελεί το εχέγγυο για καλύτερη ποιότητα ζωής οδηγώντας στη διαμόρφωση μιας διαφορετικής κοινωνίας ως προς τις αντιλήψεις, τις νοοτροπίες, τις ικανότητες, τις ευαισθησίες, αναμένουμε τις τεκμηριωμένες προτάσεις/παρατηρήσεις για την έμπρακτη συμβολή σας σε ένα καθολικά αποδεκτό σχέδιο δράσης. Όποιος επιθυμεί μπορεί να καταθέσει τις προτάσεις/παρατηρήσεις του τεκμηριωμένα στο email: kkrhodes@rhodes.gr γιατί σε αυτή την προσπάθεια οφείλουμε να ακούσουμε όλες τις απόψεις και από κοινού να επιλύσουμε το πρόβλημα.