Το 490-491 π.χ. όταν οι Πέρσες έκαναν τις εκστρατείες στην Ελλάδα, ο Δαρείος έστειλε το στρατηγό Δάτι στη Ρόδο ζητώντας «Γη και Ύδωρ». Οι κάτοικοι κλείστηκαν στα φρούριά τους. Η Λίνδος ήταν υποχρεωμένη να παραδοθεί από έλλειψη νερού. Τότε η θεά Αθηνά που προστάτευε τη πόλη της, παρουσιάστηκε στο όνειρο ενός άρχοντα και του είπε ότι, παρακάλεσε το πατέρα της Δία να τους στείλει νερό και να μη στεναχωριούνται. Αφού μέτρησαν το νερό και είδαν ότι θα έφθανε για πέντε μέρες, ειδοποίησαν το Δάτι ότι, εάν η θεά τους δε τους στείλει νερό σε πέντε μέρες θα παραδοθούν. Ο Δάτις γέλασε με τη πρόταση, αλλά όταν την άλλη μέρα έβρεξε αρκετά, ώστε να γεμίσουν οι στέρνες των πολιορκούμενων, έλυσε τη πολιορκία προσφέροντας στη θεά πλούσια δώρα. Αυτά λέει το χρονικό της Λίνδου.
Το 407 π.Χ. ιδρύθηκε η πόλη της Ρόδου, θεμελιώθηκε στο βορειότερο άκρο του νησιού και θεωρήθηκε μια από ωραιότερες και πιο οργανωμένες πόλεις του κόσμου. Καταργήθηκε το σύστημα των τριών πόλεων και από τότε η ιστορία του νησιού σχετίζεται με την ιστορία της πόλης.
Η Ρόδος με τη μεγάλη οικονομική επάρκεια και τη πολιτιστική άνοδο, ήταν φυσικό όπως στα γράμματα έτσι και στη τέχνη, να φτάσει σε μεγάλη ακμή. Η Ρόδος δωρικό κέντρο μέσα σε ιωνικό περιβάλλον, δημιουργεί το δικό της τύπο, ξεφεύγοντας από τη προελληνική τέχνη των Τελχίνων. Χαρακτηριστικό των Ροδίτικων έργων είναι η έντονη κίνηση. Σύμφωνα με το ύμνο του Πινδάρου οι Ροδίτες κάνουν έργα που «ζωντανά και σα να βαδίζουν μοιάζουν».